Sabtu, 27 September 2014

Hawa di Banua Banjar Sudah Rigat Banar

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Imbah diukur Badan Lingkungan Hidup Dairah (BLHD) Kalimantan Selatan, gawi sabumi lawan Hiperkes, Labkes, BBTKL wan Baristand Industri Banjarbaru, hawa di Bumi Lambung Mangkurat sudah kada barasih lagi. Rigat banar. Sapalihan bahabu wan bakalalatu. Kukus api liwar palaknya.

Wayah diukur BLHD (16-17/9/2014), hawa nang rigat sudah hitungan 189,7 -- tabanyak pada nang samustinya, nang tangah dua ratus haja. Ujar puhun gawi BLHD Kalimantan Selatan, Said Ali, hawa nang rigat kada baik dihiut. Marga itu, mun di luar rumah, warga musti manukupi muha lawan sapu tangan, atawa masker. Mun kada parlu banar, paraya bakunjangan atawa kaluar pada rumah.

Ada 12 wadah nang hawanya diukur BLHD Kalimantan Selatan. Nang parigatnya intangan Lapangan Ulin Syamsudin Noor, Banjarbaru, Gambut, wan di Simpang Ampat Belitung, Banjarmasin. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 28.09.2014, Pukul Lima kamarian. TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 

                                                                                                            

                                                                                                                                  



                                                               

300 Burungan Hutan di Banua Kamandahan

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Kukus palak di banua Banjar, Kalimantan Selatan, nang bilang parak saban baisukan, maulah warga sasak hinak. Nang manggah, magin marista. Untung jua, bahanu turun hujan. Marga itu, kukusnya balum bangat banar.

Inggan bulan ini haja, ada 313 titik api di banua, tabanyak pada bulan samalam, nang 119 haja. Hutan banua luasnya parak dua juta burungan, nang mandah kurang labih 300 burungan.

Ujar kapala ahui Dinas Kahutanan Kalimantan Selatan, Rahmadi Kurdi, hutan nang mandah bulan ini kada tamasuk Taman Hutan Rakyat (Tahura) Mandiangin, nang sawat mandah marga puting ruku nang dibuang mambarang. Ayungannya, 10 burungan labih Tahura Mandiangin kamandahan.

Ujar Rahmadi Kurdi, sakira jangan mandah lagi, samunyaan musti umpat mahawasi, supaya kada babangat. Rahmadi Kurdi balum tahu, adakah nang bakurinah manyalukut hutan? Mun kadapatan, urangnya musti ditangkap. Sakira jara. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 28.09.2014, Pukul Lima kamarian. TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 



            

Hukum Nang Manyalukut Hutan!

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Sasain lawas, kukus palak sasain bangat di banua. Magin wayah baisukan, kukus liwar palaknya. Murid sakulah di Martapura wan Banjarbaru ada nang rabah, manggah, siup tahiut kukus. Mun kada hawas panjanak, nang bakandaraan gin bisa baranjahan.

Wakil rakyat di DPRD Kalimantan Selatan, Soraya, asa hara jua hati. Soraya nang barumah di Martapura, katimpaannya jua, mun wayah baisukan bamutur ka DPRD Kalimantan Selatan di Banjarmasin. Marga itu, inya akur haja mandangar niat Pamarintah Kalimantan Selatan maulah hujan. Tagal, ujarnya, nang manyalukut hutan musti dihukum, sasuai aturan. 
 
Tumatan Tahun 2008, Pamarintah Kalimantan Selatan sudah baisi Perda, nang manangati siapa haja manyalukut hutan wan pahumaan. Nang katangkapan, pacang didanda -- paling banyak Rp 50 juta. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 28.09.2014, Pukul Lima kamarian. Ratna Sari Dewi, Fauzi Ipau, TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 



Minggu, 14 September 2014

Hubnur, Bupati wan Walikota Dipilih DPRD

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Banyak nang katuju, tagal banyak jua nang kada katuju. Katuju-kada-katuju, mun taparukui, tanggal salawi (25/09/2014) kaina DPR RI di Jakarta pacangan mancatuk Undang-Undang, nang maatur supaya hubnur, walikota wan bupati dipilih DPRD. Alasannya, sakira kada haran banar di duit. Ujar nang katuju, mun hubnur, walikota wan bupati langsung dipilih rakyat, haran banar duitnya.

Damintu ujar nang umpat jadi puhun gawi Koalisi Merah Putih (KMP) matan Partai Golkar, Aburizal Bakeri, rahat halal bihalal lawan bubuhan Partai Golkar Kalimantan, di Banjarmasin.

Lain Aburizal Bakeri, lain pulang Walikota Banjarmasin, Muhidin. Muhidin indah mun hubnur, walikota wan bupati dipilih DPRD. Alasannya, tabulik pulang nang kaya bahari.  

Syahrani Ambo Oga, puhun gawi Uniska Banjarmasin nang suwah jadi kapala ahui KPU Kalimantan Selatan, baucap damintu jua. Ujarnya, mun hubnur, walikota wan bupati dipilih DPRD pulang, sama ai mawaluhi warga.

Sudah sapuluh tahun hubnur, walikota wan bupati langsung dipilih rakyat. Mun ada kakurangannya, mustinya aturan wan tata caranya dibaiki bagimitan. Tumatan bahari kala, pariannya, Pambakal di banua Banjar langsung dipilih warga, kada diwakilakan. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 14.09.2014, Pukul Lima kamarian. Syahril Malik, TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 


Haraga LPG Naik, Urang Warung Jingkar

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Nang bawarung nasi asa marista banar imbah haraga LPG nang ukuran 12 kilu naik. Ujar nang bawarung nasi, Asril, sudah barapa hari haraga LPG nang ukuran 12 kilu naik. Rajin haraganya Rp 110 ribu haja satabung, wayah ini Rp 132 ribu. Hari-hari, inya mamakai 2 tabung LPG nang ukuran 12 kilu gasan bamasak.

Ujar Asril, imbah haraga LPG naik, haraga makanan nang dijualnya kada kawa sakahandaknya dinaikakan. Urang bisa bukahan -- kada jadi makan. Marga itu, hujungannya takurang pada biasanya.

Asril handak, lamunnya kawa, haraga LPG dibulikakan ka asal. Mun haraganya naik tarus, urang warung kada kawa manyandang. Bisa jingkar. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 14.09.2014, Pukul Lima kamarian. Ibnu Fatih, Mawan Himawan, TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 



                                                                                                                                  




Tukang Buang Ratik

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Tuyukan ratik nang saduyau nyata kada nyaman dilihat. Untungnya, Pamarintah Banjarmasin baisi trak nang gasan mahangkut wan mambuangi ratik. Satrak, tukang ratiknya balima-baanam, gasan mahangkut wan mambuang ratik ka tuyukan nang pahabisan.

Tukang ratik bagawi tumatan pukul lima subuh, rahat urang sapalihan guringan, atawa basubuh, di masigit wan langgar. Kada gagampangan mambuang ratik nang babau haruk. Awak musti gancang, gasan manyakrup wan manimbai ratik ka atas trak. Ratik nang dibuang kada satuyukan haja. Imbah talah satuyukan, baalih pulang ka tuyukan lain.

Tukang ratik bagawi hari-hari, tumatan Sanayan inggan Ahad. Nang ngaran sudah gawian, bilang kadada parainya. Bubuhannya handak, sakira gawian talapang, traknya diganti lawan nang hanyar.

Tukang buang ratik nang bangaran Nasrullah handak, warga Banjarmasin jangan mambarang babuang ratik. Buang ratik ka wadahnya, di wadah nang ada, wayah jam-nya.

Gasan Nasrullah wan kakawalannya, upahnya mayu haja gasan mambari makani kulawarga. Tagal, bubuhannya handak, Pamarintah Banjarmasin mambantu bubuhannya umpat BPJS. Gasan bubuhannya saurang wan kulawarganya. Sakira lapang jua hinak. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 14.09.2014, Pukul Lima kamarian. Rachma Ainun, TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 


Tukang Buang Ratik

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Tuyukan ratik nang saduyau nyata kada nyaman dilihat. Untungnya, Pamarintah Banjarmasin baisi trak nang gasan mahangkut wan mambuangi ratik. Satrak, tukang ratiknya balima-baanam, gasan mahangkut wan mambuang ratik ka tuyukan nang pahabisan.

Tukang ratik bagawi tumatan pukul lima subuh, rahat urang sapalihan guringan, atawa basubuh, di masigit wan langgar. Kada gagampangan mambuang ratik nang babau haruk. Awak musti gancang, gasan manyakrup wan manimbai ratik ka atas trak. Ratik nang dibuang kada satuyukan haja. Imbah talah satuyukan, baalih pulang ka tuyukan lain.

Tukang ratik bagawi hari-hari, tumatan Sanayan inggan Ahad. Nang ngaran sudah gawian, bilang kadada parainya. Bubuhannya handak, sakira gawian talapang, traknya diganti lawan nang hanyar.

Tukang buang ratik nang bangaran Nasrullah handak, warga Banjarmasin jangan mambarang babuang ratik. Buang ratik ka wadahnya, di wadah nang ada, wayah jam-nya.

Gasan Nasrullah wan kakawalannya, upahnya mayu haja gasan mambari makani kulawarga. Tagal, bubuhannya handak, Pamarintah Banjarmasin mambantu bubuhannya umpat BPJS. Gasan bubuhannya saurang wan kulawarganya. Sakira lapang jua hinak. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 14.09.2014, Pukul Lima kamarian. Rachma Ainun, TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 


Manabusi Warga Banua Banjar di Saudi Arabia

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Pamarintah Kalimantan Selatan pacangan bacucuk buku, mancari akal, dimapa cara manahuri -- bayar diyat saari -- gasan manabusi anam warga banua Banjar nang cagar dihukum mati di Saudi Arabia.

Ujar Kapala ahui Dinas Tanaga Karja dan Transmigrasi (Disnakertrans) Kalimantan Selatan, Antonius Simbolon, Pamarintah Saudi Arabia kada jadi mahukum mati anam warga banua nang bagawi di sana, asal bayar diyat saari Rp 1,2 miliar. Marga itu, Pamarintah Kalimantan Selatan rahat mamikirakan, dimapa mancariakan duitnya. Adakah duit pamarintah nang kawa dipakai.

Lamunnya kadada, ujar Antonius Simbolon, kawakah upuan -- bapintaan duit lawan warga -- nang hasilnya kaina gasan manabusi bubuhannya. Ujar habar, inggan ini anam warga banua tu wigas haja. Kaanamnya baandah wan dihawasi Kadutaan Indunisia di Saudi Arabia. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 14.09.2014, Pukul Lima kamarian. Rini Muliana, Fauzi Oku, TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 








Minggu, 07 September 2014

2 Jamaah Calun Haji Banua Batal Tulak

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Inggan ini, matan 3.050 jamaah calun haji (JCH) banua Kalimantan Selatan, 2 JCH batal tulak. Ujar puhun gawi urusan haji wan umrah Kamantrian Agama Kalimantan Selatan, Syukriansyah, 2 JCH asal Barito Kuala batal tulak, marga urangnya maninggal dunia.

Sakira mayu jatah, kaduanya diganti lawan JCH lain, nang umurnya tatuha. Supaya JCH banua tatap tulakan, sasuai jatahnya.

JCH banua nang panuhanya umur 104 tahun, asal Hulu Sungai Utara (HSU). Nang paanumnya umur 18 tahun. JCH nang tulak panambaian pacangan masuk Asrama Haji di Banjarbaru, 17 Saptimbir, minggu dihadap. Tulaknya 18 Saptimbir, Pukul 2 subuh. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 07.09.2014, Pukul Lima kamarian. TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 





Jambatan Gantung di Balangan

TVRI Kalsel, Balangan -- Warga Bumi Sanggam nang diam di unjut kampung manakunakan nasipnya lawan Pamarintah Balangan. Sudah barapa tahun jambatan gantung pagat, balum ada tatangar pabila jua pacangan dibaiki.

Jambatan gantung tamasuk panyawaan gasan warga RT 2, Kampung Kambiyain, Tabing Tinggi, Balangan -- talung puluh pal jauhnya pada Paringin.  2 buah jambatan gantung pagat dapatnya ba’ah, tahun 2005 wan 2007 samalam.

Ujar warga, saminggu imbah jambatan pagat, datang trak nang mambawa wasi gasan mambaiki jambatan. Tagal, inggan ini, jambatannya kada dibaiki. Wasinya tatuyuk. Batagar. Tatukup kumpai.

Kalawasan mahadang, warga bahandip, baulah jambatan paring. Pungkalanya, mun banyu pasang, warga kada kawa manyubarang. Jambatannya larut dibawa banyu nang landas. Ayungannya, warga takurung, kada kawa kaluar kampung. Lain pada jambatan gantung, ada jua jalan lain. Tagal, kajajauhan. Jalan gunung. Kawa gasan bajalan batis haja, kada kawa bakandaraan. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 07.09.2014, Pukul Lima kamarian. Matan Paringin, Fitri, TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 



                                                                                                                  

Banyu Buangan Pambasuhan

TVRI Kalsel, Banjarmasin -- Bahari, banyu pambasuhan dibuang urang haja ka barumahan atawa batang banyu. Ayungannya, sungai bakipit. Wayah ini, banyu buangan pambasuhan di rumah warga Banjarmasin nang bapuluh-puluh kubik sahari, kawa gasan pupuk.

Wayah ini ada alat nang gasan mambarasihi banyu buangan pambasuhan. Ngaran basa lautnya, “filter press”. “Filter press” hingkat manyaring banyu wan daradaknya. Imbah tatuyuk, daradak jadi luluk. Luluk jadi tanah, nang ayungannya hingkat gasan pupuk tanaman. Banyunya jaranih pulang. Banyu nang sudah jaranih, baik banar gasan maingu iwak.

Ujar kapala ahui PDAM Bandarmasih, Muslih, “filter press” hingkat mambarasihi banyu buangan pambasuhan rumah, ampat kubik, hari-hari. Tagal, bujur baik banar gasan pupuk, tanahnya kada tapi tapakai. Lamunnya ada warga banua nang handak minta tanah buangannya, PDAM Bandarmasih mambariakan haja. (*) [ysas]

(“Habar Banua”, TVRI Kalimantan Selatan, Banjarmasin. Siaran Ahad, 07.09.2014, Pukul Lima kamarian. Rini Muliana, Fauzi Oku, TVRI Kalimantan Selatan, mahabarakan.) 




Rabu, 03 September 2014

Lomba Bakisah Bahasa Banjar Tentang Pelayanan Publik

Masyarakat Banjar memiliki tradisi lisan yang kuat. Sejumlah seni budaya daerahnya mengandalkan tradisi lisan, dalam bentuk pantun, bakisah (bercerita), lamut (teater tutur) dan madihin (sastra lisan). Mengingat kekayaan tradisi lisan ini, Ombudsman RI Perwakilan Kalimantan Selatan melaksanakan Program Inovasi Tahun 2014, dalam bentuk Lomba Bakisah Bahasa Banjar Tentang Pelayanan Publik (LBBBTPP).
  
LBBBTPP berkaitan dengan pelayanan instansi/lembaga pelayanan publik terhadap masyarakat, atau pengalaman masyarakat saat berurusan dengan instansi/lembaga pelayanan publik, dengan ketentuan sebagai berikut: 
1)      LBBBTPP terbuka untuk siswa SLTA, mahasiswa dan masyarakat umum (nonkategori) yang berdomisili di Provinsi Kalimantan Selatan. Peserta terbatas untuk 40 (empat puluh) orang.
2)      Peserta dari satu kabupaten/kota dilarang mengatasnamakan peserta dari kabupaten/kota lain, dibuktikan dengan fotokopi kartu identitas (surat keterangan/ kartu siswa SLTA/mahasiswa/KTP/SIM/paspor) yang diserahkan saat pendaftaran.
3)      Peserta menggunakan Bahasa Banjar Hulu (pahuluan) atau Bahasa Banjar Kuala, menggunakan kata-kata sopan yang sesuai dengan adab dan kepantasan. Kisah yang dibawakan harus memiliki batang tubuh/struktur cerita (ada tokoh, alur, konflik, klimaks, ending/penyelesaian), bukan curhat, apalagi asal-asalan (mangaradau).
4)      Peserta dapat mengisahkan pengalaman pribadi atau pengalaman orang lain saat berurusan dengan instansi/lembaga pelayanan publik -- atau sebaliknya, pengalaman instansi/lembaga pelayanan publik ketika melayani masyarakat.
5)      Calon peserta mendaftarkan diri (setiap hari/jam kerja) di Sekretariat Panitia Pelaksana: Ombudsman RI Perwakilan Kalimantan Selatan, Jalan Sultan Adam Nomor 23, RT 3/RW1, Kelurahan Surgi Mufti, Telepon/Faks. (0511) 3360817, Banjarmasin 70122. Pendaftaran dibuka sejak edaran ini diumumkan, ditutup Selasa, 21 Oktober 2014, Pukul 12.00 WITA. Pendaftaran tidak dipungut biaya.
6)      Peserta mengikuti technicall meeting dan pencabutan nomor tampil di Sekretariat Panitia Pelaksana, Rabu, 22 Oktober 2014, Pukul 16.00 s.d. 18.00 WITA.
7)      Durasi bakisah maksimal 7 (tujuh) menit, diawali penyampaian judul kisah yang akan dibawakan. Peserta bakisah sendirian, tanpa bantuan orang lain (dalam bentuk apa pun) dan tidak menggunakan pengeras suara (mikrofon).
8)      Dewan Juri akan menetapkan Juara I, Juara II dan Juara III; Juara Harapan I, Juara Harapan II dan Juara Harapan III; masing-masing akan menerima hadiah uang tunai Rp 2 juta, Rp 1,5 juta, Rp 1 juta; Rp 700 ribu; Rp 500 ribu dan Rp 300 ribu, termasuk plakat dan piagam penghargaan.
9)      Keputusan Dewan Juri bersifat mengikat dan tidak dapat diganggu gugat.
10)  Dewan Juri terdiri dari akademisi, seniman dan wartawan Banjarmasin.
11)  Kegiatan dilaksanakan di Gedung Balairung Sari, Taman Budaya Provinsi Kalimantan Selatan, Jalan Brigjend. H. Hassan Basry Nomor 2/43, Banjarmasin, Sabtu, 25 Oktober 2014, Pukul 08.30 WITA hingga selesai.

Hal-hal yang belum jelas dapat ditanyakan langsung di Sekretariat Panitia Pelaksana (setiap hari/jam kerja), atau melalui contact person: Sopian Hadi (081348480110), Yeni Aryani (081348536136), dan M. Firhansyah (081269108860). [ysas]